Dvogodišnji dječak, koji je bolovao od cerebralne paralize, uspješno je tretiran sopstvenim matičnim ćelija pupčane vrpce. Ovo je prvi zabilježeni slučaj transplantacije pupčane krvi kod osobe s teškom cerebralnom paralizom. Nekoliko mjeseci nakon transplantacije, dječak je počeo hodati i uspio da progovori, formirajući jednostavne rečenice.
– Naša otkrića, uporedo s onim iz korejske naučne studije, napokon otklanjaju sumnje o efektnosti nove terapije – izjavila je dr. Arne Jensen, uposlenica Campus klinike za ginekologiju. Ona je zajedno s kolegom prof. dr. Eckardom Hamelmannom, s Pedijatrijskog odjeljenja Katoličke bolnice u Bohumu, objavila studiju u časopisu „Case reports in transplantation”.
Stalni napredak
Dječak iz Njemačke pretrpio je zastoj srca s teškim oštećenjem mozga. Naposlijetku je, usljed paralize tijela, ostao u vegetativnom stanju. Do sada nisu postojali tretmani za ovakve slučajeve dječije cerebralne paralize. Devet sedmica nakon oštećenja mozga, doktori su ubrizgali pupčanu krv dječaka intravenozno. Potom su pratili progres oporavka dva, pet, dvanaest, dvadeset i četiri, trideset i četrdeset mjeseci nakon terapije.
Iako su šanse za oporavak nakon teškog oštećenja mozga vrlo male, pupčana krv dječaka je relativno brzo djelovala i, nakon dva mjeseca, paraliza je oslabila. Mogao je da vidi, sjedi, smije se i da izgovara nekoliko riječi. Četrdeset mjeseci nakon tretmana, on je samostalno jeo, hodao uz malu pomoć i sklapao složenije rečenice.
Naučnici još ne shvaćaju u potpunosti njegov nevjerovatni oporavak, ali su se uvjerili u njegovo djelovanje. Dječakove matične ćelije, koje su njegovi roditelji sačuvali u najvećoj njemačkoj banci matičnih ćelija (Vita 34) spasile su njegov život. Dovele su do neočekivanog oporavka. Sada, već duže od tri godine nakon transplantacije, napredak je vidljiv, a dječak nastavlja da razvija govorne sposobnosti.
Cerebralna paraliza je stanje koje se javlja usljed povrede mozga, najčešće u maternici, ali se može javiti i do pete godine života djeteta. To je oboljenje koje zahvata mozak i nervni sistem. Ono onemogućava obavljanje osnovnih funkcija poput razmišljanja, vida, sluha, učenja i kretanja.
Cerebralna paraliza je jedna od najčešćih motoričkih smetnji u dječijoj dobi. Čak troje do četvero djece, od hiljadu, boluje od nekog tipa ove bolesti. No, iako ne postoji lijek za cerebralnu paralizu, postoje terapije i metode koje se primjenjuju kako bi se poboljšao kvalitet života kod oboljele djece.
Tajna iz pupka
Matične ćelije, upravo radi svoje sposobnosti da se diferenciraju u bilo koji oblik ćelije ili tkiva, imaju veliki potencijal kod liječenja brojnih oboljenja, u ovom slučaju i cerebralne paralize. Sam tretman liječenja matičnim ćelijama oslanja se na njihovu sposobnost da stimuliraju oporavak oštećenih ćelija sekrecijom citokina i faktora rasta. Time se aktiviraju mehanizmi samooporavka u organizmu oboljelog.
Pupčana krv obiluje različitim tipovima matičnih ćelija, nekim tek odnedavno otkrivenim (VSEL, USSC itd.). Stoga su metode pohranjivanja pupčane krvi od banaka matičnih ćelija od velike važnosti, jer dovode u pitanje upotrebljivost uzorka.
Ukoliko se matične ćelije odmah izdvajaju iz krvi, njihov broj se smanjuje, a liječenje ograničava na samo jedan tip oboljenja (najčešće krvna). Međutim, metode pohranjivanja kompletne krvi garantiraju da će svi tipovi matičnih ćelija biti sačuvani, tako da je uzorak upotrebljiv za bilo koje oboljenje iz domena regenerativne medicine.
Upravo takvi uzorci kompletne krvi najčešće su uspješno upotrijebljeni u transplantacijama.
Prednost transplantacije matičnim ćelijama krvi pupčane vrpce leži u tome da se relativno brzo mogu prilagoditi organizmu primaoca, odnosno dozvoljen je veći stepen nepodudarnosti HLA (čak do 50 posto).
Sve češći slučajevi upotrebe i izlječenja različitih bolesti zapravo su dokaz da je pohranjivanje matičnih ćelija pupčane krvi od velikog značaja te da jednostavnim postupkom možemo osigurati zdravu budućnost našem djetetu. Pošto se pokazalo da djeca, ali i odrasli, vrlo dobro reagiraju u tretmanima matičnim ćelijama, javlja se potreba da javni i privatni sektori koji se bave pohranjivanjem matičnih ćelija usko sarađuju. Tako pružaju podršku otvaranju i radu regenerativnih centara koji pomažu u liječenju dotad neizlječivih bolesti i pružaju nadu brojim porodicama koje čekaju lijek.
Evropska unija ulaže velika sredstva u razvoj ćelijske terapije, naročito matičnim ćelijama. One su se pokazale kao značajna alternativa liječenju poznatih bolesti, kao i jedini tretmani bolesti koje su dotad smatrane neizlječivim.
Istraživanja i otkrića na polju regenerativne medicine cvjetaju na prostoru Evrope. Zemlje koje prednjače nad ostalim, prema značaju koji pridaju ćelijskoj terapiji i liječenju matičnim ćelijama, jesu Italija, Španija i Njemačka. O tome svjedoči i prisustvo najznačajnijih naučnih institucija upravo u tim državama.